Yeşil Mutabakat (Green Deal), Avrupa Birliği tarafından 2019’da başlatılan, ekonomik büyümeyi sürdürülebilir kalkınma ve çevre koruma ile uyumlu hale getirmeyi amaçlayan kapsamlı bir politika ve eylem planıdır. Yeşil Mutabakat, enerji, ulaştırma, gıda ve tarım, endüstri ve inşaat sektörleri gibi alanlarda dönüşüm sağlamayı amaçlamaktadır. Hedef, 2050 yılına kadar Avrupa Birliği’ni iklim nötr bir ekonomi haline getirerek sera gazı emisyonlarını sıfıra indirmektir.

6 Maddede Green Deal’ın (Yeşil Mutabakat) Özeti

İklim değişikliğiyle mücadele: Küresel iklim değişikliği, tüm dünya için büyük bir tehdittir. Yeşil Mutabakat, iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak ve bu değişimi yönlendirmek için gerekli adımları atan bir politika çerçevesi sunmaktadır.

Sürdürülebilir kalkınma: Yeşil Mutabakat, ekonomik büyümeyi ve istihdam yaratmayı, doğal kaynakların ve ekosistemlerin korunmasına öncelik vererek sürdürülebilir hale getirmeyi amaçlar.

Daha temiz enerji: Yeşil Mutabakat, yenilenebilir enerji kaynaklarını teşvik etmekte ve enerji verimliliğini artırmayı hedeflemektedir. Bu, enerji tüketiminin azaltılması ve karbon emisyonlarının sınırlandırılması için önemlidir.

Düşük karbonlu ulaşım: Ulaşım sektörü, sera gazı emisyonlarının önemli bir kaynağıdır. Yeşil Mutabakat, elektrikli araçlar ve toplu taşıma sistemleri gibi düşük karbonlu seçenekleri teşvik ederek emisyonları azaltmayı hedeflemektedir.

Dairesel ekonomi: Yeşil Mutabakat, atık azaltma ve geri dönüşümü teşvik ederek, kaynak verimliliğini artırmak ve dairesel ekonomi modelini benimsemek için politikalar sunmaktadır.

İş dünyasında sürdürülebilirlik: Yeşil Mutabakat, şirketlerin çevresel etkilerini azaltmasına ve sürdürülebilir iş uygulamalarını benimsemesine yardımcı olacak politikalar ve teşvikler sunar.

Yeşil mutabakat temel konuları nelerdir?

Yeşil Mutabakat, Avrupa Birliği’nin iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve sürdürülebilir bir gelecek için karbon salınımını azaltmak amacıyla 2019 yılında başlattığı bir plan ve politika paketidir. Temel konularını özeti şöyledir:

KonuAçıklama
İklim DeğişikliğiSera gazı emisyonlarının azaltılması, enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş, çevre dostu ulaşım ve diğer tedbirler aracılığıyla iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması
Enerji DönüşümüFosil yakıt kullanımının azaltılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının arttırılması
Sıfır Emisyonlu UlaşımKarbon salınımını azaltmak için araçlarda elektrifikasyonun teşvik edilmesi, bisiklet ve yaya yollarının geliştirilmesi, toplu taşıma sistemlerinin iyileştirilmesi ve alternatif yakıt kullanımının teşvik edilmesi
Tarım ve OrmancılıkSürdürülebilir tarım uygulamalarının teşvik edilmesi, ormancılık yönetiminin iyileştirilmesi, ormansızlaşmanın önlenmesi ve doğal yaşam alanlarının korunması
Ekonomik DönüşümDaha yeşil ve sürdürülebilir bir ekonomi için çevre dostu teknolojilerin teşvik edilmesi, yeşil işlerin yaratılması ve sürdürülebilir yatırımın teşvik edilmesi
Adalet ve Sosyal EşitlikYeşil Mutabakatın uygulanmasında adaletli ve kapsayıcı bir yaklaşımın benimsenmesi, yoksulların korunması ve enerji yoksulluğunun azaltılması

 

Yeşil Mutabakat (Green Deal) Türkiye’de hangi sektörleri etkileyecek?

Yeşil Mutabakat, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve sürdürülebilir bir gelecek için karbon salınımını azaltmak amacıyla bir dizi sektörü kapsamaktadır. Bazı temel sektörler şunlardır:

Enerji: Fosil yakıtların kullanımının azaltılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının arttırılması ve enerji verimliliğinin arttırılması gibi konular bu sektörde ele alınmaktadır.

Ulaştırma: Sıfır emisyonlu ulaşımın teşvik edilmesi, elektrikli araçların kullanımının arttırılması, bisiklet ve yaya yollarının geliştirilmesi, toplu taşıma sistemlerinin iyileştirilmesi ve alternatif yakıt kullanımının teşvik edilmesi gibi konular bu sektörde ele alınmaktadır.

Tarım ve ormancılık: Sürdürülebilir tarım uygulamalarının teşvik edilmesi, ormancılık yönetiminin iyileştirilmesi, ormansızlaşmanın önlenmesi ve doğal yaşam alanlarının korunması gibi konular bu sektörde ele alınmaktadır.

Binalar: Daha enerji verimli binaların inşa edilmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişin teşvik edilmesi ve binaların yenilenmesi ve bakımı için sürdürülebilir yöntemlerin kullanılması gibi konular bu sektörde ele alınmaktadır.

Endüstri: Endüstriyel süreçlerde enerji verimliliğinin arttırılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının arttırılması, çevresel ayak izinin azaltılması ve sıfır atık hedeflerinin benimsenmesi gibi konular bu sektörde ele alınmaktadır.

Avrupa Birliğinin “fit for 55” teklif paketi nedir?

Avrupa Birliği’nin “Fit for 55” paketi, Avrupa’nın iklim hedeflerine ulaşmak için mevcut politikaları güçlendirme ve yeni tedbirler alma planını içeren bir dizi önlemdir. Paket, Avrupa Birliği’nin 2030 yılına kadar sera gazı emisyonlarını en az %55 oranında azaltma hedefini desteklemek için hazırlanmıştır.

Fit for 55 paketi, enerji, ulaştırma, binalar, sanayi ve diğer sektörlerde önemli değişiklikler öngörmektedir. Bazı ana özellikleri şunlardır:

  1. ETS (Emisyon Ticareti Sistemi) genişletilecek ve kapsamı daha fazla sektörü kapsayacak şekilde güncellenecektir. Bu, Avrupa’nın sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yardımcı olacak ve kirlilikle mücadeleyi teşvik edecektir.
  2. Yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı artırılacak ve enerji verimliliği standartları yükseltilecektir. Binaların enerji verimliliğini artırmak için mevcut binaların yenilenmesi ve yeni binaların daha az enerji tüketmesi için standartların yükseltilmesi gibi önlemler alınacaktır.
  3. Otomotiv sektöründe, yeni otomobillerin 2035 yılına kadar sıfır emisyonlu olması için teşvikler sunulacaktır. Fosil yakıtlı araçlar için de emisyon standartları yükseltilecektir.
  4. Sınırda karbon vergisi uygulaması başlatılacaktır. Bu, AB’ye ithal edilen ürünlerin sera gazı emisyonlarının AB standartlarına uygun olup olmadığını değerlendirmek ve karbon vergisi uygulamak anlamına gelmektedir.
  5. Diğer sektörlerde de emisyon azaltıcı önlemler alınacaktır. Örneğin, havacılık sektöründe uçak yakıtına karbon vergisi uygulanacaktır.
  6. Fit for 55 paketi, Avrupa Birliği’nin iklim hedeflerine ulaşmak için kapsamlı ve iddialı bir plan olarak görülmektedir.