Inverter (invertör): Nedir, Ne İşe Yarar?

Inverter, İngilizce’de “evirici anlamına gelmektedir. Bağlı olduğu sistemde de görevi evirmek ya da diğer bir ifadeyle çevirmektir. Güneş panellerinden ya da akülerden aldığı doğru akımı (DC) alternatif akıma (DC) çevirerek elektronik cihazların kullanımına uygun hale getirir.

Özetle inverter ya da diğer adıyla invertör, bağlı olduğu sistemde doğru akımı (DC) alternatif akıma (AC) çeviren bir cihazdır.

İnverterler Nerelerde Kullanılır?

Günümüzde elektrikle çalışan cihazların çok büyük bir kısmı alternatif akımla çalışmaktadır. Öte yandan aküler, Güneş panelleri ve rüzgar türbinleri ise doğru akım üretirler.

Bu nedenle akülerden, Güneş panellerinden ya da rüzgar türbinlerinden elde edilen elektrik kullanılmak istenildiğinde inverter kullanılmalıdır. Örnek verecek olursak:

  • Karavanda aküden ya da güneş panelinden elde edilen elektrikle dizüstü bilgisayarınızı şarj etmek istediğinizde
  • Çatıya kurduğunuz GES’ten elde ettiğiniz elektriği evinizde kullanmak istediğinizde
  • Yat için oluşturulan yaşam alanının elektrik ihtiyacını aküyle sağlamak istediğinizde
  • Fabrika çatısına kurduğunuz GES’ten elde ettiğiniz elektriği fabrikada kullanmak istediğinizde ya da şebekeye satmak istediğinizde

Bunlar ve bunlara benzer birçok durumda invertörler sisteme dahil edilmelidir. Özetle invertörler depolanmış elektriği ya da yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen elektriği kullanmada önemli bir ara elemandır.

İnverter Çeşitleri Nelerdir?

Gelişen teknolojiyle birlikte birçok inverter modeli bulunmaktadır. Bu çeşitlerin her biri farklı fiyat skalasına, kullanım amacına ve şekline hitap etmektedir.

Temelde 6 çeşit inverter bulunmaktadır. Bunlar:

  • Kare Dalga İnverter
  • Modifiye Sinüs İnverter
  • Tam Sinüs İnverter
  • Off Grid İnverter
  • On Grid İnverter
  • Hibrit İnverter

Kare Dalga İnverter

Şebeke akımında olduğu gibi tam bir dalga değil kare şeklinde dalgalar üreten inverter çeşididir. Fiyat olarak en ucuzu bunlardır ancak kullanımı pek tavsiye edilmez. Özellikle buzdolabı, çamaşır makinesi ve süpürge gibi motorlu ve hassas cihazlara zarar verebilir.

Modifiye Sinüs İnverter

Modifiye sinüs inverterler kare dalga inverterlere benzemektedir. Kare dalgadan farklı olarak fazladan basamak içerirler. Buzdolabı, çamaşır makinesi ve süpürge gibi motorlu aletleri çalıştırır. Ancak modifiye sinüs inverterler bu aletlerin daha fazla güç tüketmesine sebep olur.

Birçok ev aletini gözle görülür bir fark olmadan çalıştıracaktır ancak uzun vadeli kullanım için tavsiye edilmez. Fiyatları tam sinüs inverterlere göre daha ucuz olması nedeniyle tercih edilir.

Tam Sinüs İnverter

Tam sinüs inverterler şebeke dalgasına benzer frekansta (50/60 Hz) bir çıkış verir. Böylece ev aletlerini pürüzsüz ve stabil bir şekilde çalıştırır. Fiyat olarak kare dalga ve modifiye sinüs inverterlere göre daha pahalıdır. Ancak uzun vadeli kullanımda sıklıkla tercih edilen inverter türüdür.

Tam sinüs bir inverterle bütün ev aletlerini sorunsuz bir şekilde çalıştırabilirsiniz. Ancak her inverter belli bir kapasitede üretilmiştir. İhtiyacanız olan güce uygun bir inverter almalısınız.

Off Grid İnverter

Off grid inverter, şebekenin olmadığı yerlerde Güneş panellerinden, rüzgar türbinlerinden veya akülerden sağladığı DC akımı AC akıma çevirerek kullanıma uygun hale getiren inverter çeşididir.

Üretilen fazla enerjiyi şebekeye vermesi gibi bir durum söz konusu değildir. Yalnızca depolanmış ya da üretilen enerjiyi tüketmeye yöneliktir.

On Grid İnverter

On grid inverterler şebeke bağlantılı çalışan inverterlerdir. Üretilen fazla enerjiyi şebekeye satarken yeterli üretim olmaması durumunda şebekeden güç çekerler. 

On grid inverterlerde akü bağlansa dahi şebekede elektrik kesildiğinde inverter da çalışmayı durduracaktır. Akü kullanımına da esasen gerek yoktur. Zira aylık mahsuplaşma sayesinde şebeke “akü” görevi görür.

Hibrit inverter

Hibrit invertörler on grid ve off grid inverterlerin birleşimi gibidir. Şebekede elektrik olduğunda on grid inverter gibi gerektiğinde şebekeye güç verir gerektiğinde güç çeker.

Şebekede güç olmadığı durumda ise bağlı olan akülerden güç çeker. Şebekede elektrikler gittiğinde akülerde bulunan elektriği anlık olarak çekmeye başlar. Böylece elektrik kesintisini hissetmezsiniz. Kesintisiz güç gerektiren işler için kullanışlı bir inverter çeşididir.